Door: GreenRats
'Als de kippen op stok zijn, dansen de ratten'
Een veel voorkomend probleem bij het houden van kippen, is dat er vroeg of laat ook ratten bij komen wonen. Een warm en rustig kippenhok met toegang tot voer en water, is een waar paradijs. Ze worden aangetrokken tot de voedselbronnen en ontlasting van kippen. Ratten hebben een prima ontwikkeld reukorgaan en ruiken het kippenhok van ver. Ze vinden het onweerstaanbaar en als het even kan, trekken ze gewoon in!
Als rattenjager kan ik met dit soort opdrachten prima uit de voeten. Als de zon ondergaat en de kippen gaan op stok, is het wachten tot de eerste ratten zich laten zien. Vaak gaat het dan om een populatie ratten die in- of bij het kippenhok zijn komen wonen. Daarbij is het kippenhok minstens zo aantrekkelijk voor de ratten die verderop in de omgeving scharrelen. Als ratten onbeperkt toegang hebben tot het voer, zal de populatie snel groeien en dat is vaak waar de problemen beginnen. Om een uitbraak weer beheersbaar te krijgen, zal er bestreden moeten worden. Aansluitend is het belangrijk om maatregelen te treffen zodat nieuwe rattenproblemen voorkomen kunnen worden.
Hoe weet ik of ik ratten heb bij het kippenhok?
Vaak komen de ratten pas tevoorschijn als het donker wordt. Overdag zullen ze zichzelf niet zo snel laten zien. Uitzonderingen daar gelaten want soms bewegen ze gewoon mee met het voerritme van de kippen of als er een uitbraak is. Signalen die kunnen wijzen op ratten in- en om het kippenhok zijn de volgende:
- Uitwerpselen. Rattenkeutels zijn langwerpig, ongeveer 2 cm lang, ongeveer een halve cm breed. Verse keutels zijn donker en glanzend terwijl oudere keutels grijzer en uitgedroogd zijn.
-
Gangen en gaten in de grond. Vaak zullen de ratten in het kippenhok proberen te komen door gangen te graven. De gangen zorgen ervoor dat ze veilig en ongestoord toegang hebben tot voer, water en nestgelegenheid. Ook bieden de gangen een vluchtmogelijkheid als er gevaar dreigt.
-
Looppaden. Ratten zijn gewoontedieren. Vaak gebruiken ze dezelfde aanlooproutes, welke na verloop van tijd duidelijk zichtbaar worden als looppaadjes, ook wel wissels genoemd.
-
Knaagschade. Ratten knagen om ergens binnen te komen en om hun tanden kort te houden. Let dus extra goed op bij knaagschade aan het hek of de kippenren.
-
Minder eieren of beschadigde eieren. Ratten zijn dol op de eieren. Ze zijn voedzaam en de schaal zorgt voor een prima bron van calcium. Let dus goed op de opbrengst van eieren of als er regelmatig beschadigde eieren zijn.
-
Stress bij de kippen. De aanwezigheid van ratten in het kippenhok kan leiden tot stress bij de kippen. Hierdoor zullen ze minder eieren gaan leggen of helemaal stoppen. Iets om de gaten te houden.
-
Let op het kippenvoer. Voer bewust. Als het voer plotseling veel sneller op is dan normaal, kunnen er onbedoeld meerdere buiken worden gevoed.
Hoe kan ik ratten weren bij het kippenhok?
Uiteraard zijn er een aantal maatregelen die genomen kunnen worden om het voor ratten onaantrekkelijk en zelfs onmogelijk te maken om in het kippenhok te komen wonen. Hier enkele tips:
-
Houd het kippenhok zoveel mogelijk schoon, opgeruimd en overzichtelijk. Verwijder dagelijks kippenpoep en gemorst voer. Haal s' nachts voedsel- en waterstations weg. De kippen zitten dan toch op stok...
-
Houd de omgeving van het kippenhok schoon en overzichtelijk. Ruim rommel op en snoei bomen en dichte struiken.
-
Maak het kippenhok 'rat bestendig'. Ratten knagen met gemak door hout, plastic en touw heen. Zorg daarom voor een goed afgesloten kippenhok, bij voorkeur door gebruik te maken gegalvaniseerd kippengaas. Dit gaas kan ook ingegraven worden zodat de ratten geen toegang meer kunnen krijgen tot het kippenhok. Ook kan het kippenhok op een stenen of betonnen ondergrond geplaatst worden en kan het lonen om de kippenren van de grond te houden.
-
Gebruik rat bestendige voersystemen. Deze zijn van metaal en openen automatisch als de kippen op de trede gaan staan. Vaak zijn ze ook nog instelbaar naar gewicht.
-
Dicht alle aanwezige kieren, gaten en gangen.
-
Raap regelmatig de eieren.
-
Berg het kippenvoer op in afgesloten metalen containers.
Zijn ratten gevaarlijk voor kippen?
Ratten kunnen ziektes verspreiden, zoals de vogelgriep. Ook zijn het dragers van bijvoorbeeld de Salmonella en E. coli bacterie. Het zijn dragers van vlooien en teken, allemaal niet wenselijk als er kippen worden gehouden. Daarbij kunnen de kippen behoorlijk gestrest raken door de aanwezigheid van ratten. En dit komt hun gezondheid en de eierproductie niet ten goede. Ratten zullen niet heel snel een volwassen kip aanvallen maar er zijn gevallen bekend waarbij dat wel is gebeurd. Gelukkig zijn dit meestal uitzonderlijke situaties, bijvoorbeeld door uithongering van een populatie of bij grote plagen. In dat soort gevallen zullen ratten eerder voor een makkelijke en kwetsbare prooi gaan, de kuikens bijvoorbeeld.
Tot slot: rattenbestrijding in- en rond het kippenhok kan nogal eens een uitdaging zijn maar is met de nodige maatregelen goed te doen en bij te houden. Gebruik hier nooit vallen of rattengif! Deze maatregelen maken geen onderscheid in doelgroep en zijn dus net zo dodelijk voor de kippen zelf. Heeft u een plaag of lukt het toch niet? Neem gerust contact met me op.
'Als de kippen op stok zijn, dansen de ratten', foto's: Greenrats