Door: GreenRats
De laatste tijd krijg ik nog weleens de vraag of er een toename is van het aantal ratten. Zeker nu er een verbod is op rattengif, welke met ingang van dit jaar van kracht is. Of er echt sprake is van een toename is moeilijk te zeggen. Het is onmogelijk om te bepalen hoeveel ratten er precies leven in Nederland en dat betekent dat er ook geen nulpunt is waarmee we kunnen vergelijken. Laat staan iets nuttigs te zeggen over exacte aantallen en een toename hiervan.
Wat we wél zien is een toename van het aantal meldingen van ratten en overlast. Op sommige plaatsen ruim verdubbeld. Ook dit zegt uiteraard niet alles over absolute aantallen maar het geeft wel een beeld over hoe en waar rattenpopulaties zich ontwikkelen en verspreiden.
'Rattenmonitor RIVM'
De forse toename van het aantal meldingen heeft meerdere verklaringen. Steeds meer mensen weten hun weg naar (lokale) meldpunten voor rattenoverlast te vinden en ook professionele ongediertebestrijders registreren de aantallen. Daar komt bij dat veel mensen toegang hebben tot sociale media, waardoor berichten en waarnemingen veel sneller worden opgepikt en verspreid. Als zich ergens meer actieve melders bevinden zal het lijken of er daar meer ratten actief zijn dan elders. Dat hoeft natuurlijk niet zo te zijn, er wordt simpelweg actiever gemeld. Neemt niet weg dat het nuttig en belangrijk is om rattenoverlast in kaart te brengen.
Een ander gegeven is dat het overal steeds drukker wordt. Er worden meer woningen gebouwd en we leven met meer mensen bij elkaar. Tegelijk gaan we niet altijd even bewust om met onze omgeving. Voorbeelden hiervan zie je in de grote steden. Hier wonen en werken mensen over het algemeen dichter op elkaar. Er wordt veel gebouwd of er is juist achterstallig onderhoud. Soms ligt het afval gewoon op straat en puilen de vuilcontainers uit. Ook in de directe omgeving van de vele eetgelegenheden is genoeg te halen en is het vaak een waar paradijs voor meeuwen, duiven, muizen en ratten. Mensen kunnen laks zijn en de ratten maken hier dankbaar gebruik van. Ideale condities waardoor ratten meer zichtbaar worden, soms met hardnekkige plagen als gevolg.
Zaken als bijvoorbeeld weersverandering gaan ook een steeds grotere rol spelen. In het bijzonder de zachte winters zorgen ervoor dat rattenpopulaties gestaag door kunnen blijven groeien. Zeker als er onbeperkt toegang is tot voedsel.
De toename van het aantal meldingen is niet uitsluitend te wijten aan het verbod op gif. Natuurlijk speelt het een rol. Gif heeft door de jaren heen echt wel zijn werking bewezen. Gelukkig worden we ons steeds bewuster van de impact van gif in onze omgeving. Het komt op plaatsen terecht waar we het niet willen hebben en het is slecht controleerbaar. Ook is het niet selectief in de slachtoffers die het maakt. Terwijl de ratten zélf steeds resistenter worden is doorvergiftiging een gevaarlijk probleem voor bijvoorbeeld roofvogels, honden en katten.
De bestrijding van ratten met het luchtdrukgeweer zit in de lift. Steeds meer provincies en gemeenten raken overtuigd van de meerwaarde van deze methode en verlenen inmiddels ontheffingen aan professionele rattenjagers. Vooralsnog stellen provincies hun eigen voorwaarden aan de ontheffing en nog maar enkele provincies verlenen helemaal geen ontheffing. Daarom is het belangrijk voor professionele rattenjagers om zich te blijven organiseren en ERaNed is hier een mooi voorbeeld van. Verandering kost tijd. We zijn er nog niet maar we zijn goed op weg.